حماسه سيدالشهداء
حماسه سيدالشهداء
1 - در ورقههای " كرامت نفس ، محور اخلاق اسلامی " گفتيم كه در زمان
ما اصطلاحی است كه میگويند بعضی روحيهها فاقد حماسهاند و بعضی دارای
حماسهاند ، و گفتيم كه حماسه ، نوعی احساس شخصيت است در مقابل ديگران
( 1 ) .
افرادی هستند در دنيا عاری و خالی از حماسه ، در خود ، همه احساس
حقارت و تبعيت و شكست خوردگی میكنند ، هيچ فكر و عقيده قابل دفاعی در
روح آنها وجود ندارد ، اگر دفاع كند فقط از مال و جان خود دفاع میكند ،
اما چيز ديگر قابل تعلق و قابل دفاعی ندارد از وطن و قوميت و نژاد و
زبان و دين و آئين و حريت و كرامت ذاتی . در گفتار آنها هيچگونه ابراز
شخصيت ديده نمیشود ، مانند حيوانی هستند كه به سخن درآمده باشد . ولی
بعضيها در خود احساس شخصيت میكنند ، نوعی حماسه در روح آنها هست . در
ملت آلمان حماسه " آلمان برتر از همه است " وجود داشت . در عرب نيز
خوی تفوق عرب بر غير عرب بود و اسلام با آن مبارزه كرد . كم و بيش در
هر قومی نوعی حماسه هست ، و از نظر اسلام همه حماسههای قومی مذموم است .
اما نوعی حماسه است كه حماسه انسانی است ، تعصب اگر ناميده شود
تعصب ممدوح است . آن ، حماسه كرامت نفس و آزادمنشی و عزت نفس و
اينكه زندگی با عار قابل تحمل نيست میباشد .
2 - آيا در قرآن آيات حماسی هست ؟ آيه : « و لله العزش و لرسوله و
للمؤمنين »(1) و آيه كريمة : ²لن يجعل الله للكافرين علی المؤمنين سبيلا
( 2 ) .
حماسه به طور كلی توجه به نوعی كيفيت معنوی زندگی است ، چيزی كه هست
بعضی كيفيتها موهوم و بی اساس است مثل اينكه " آلمان يا بايد معدوم
شود و يا بر دنيا سيادت كند " و همچنين حماسههای ديگر برتری طلبی و
تقدم جوئیها ، و نوعی كيفيت است كه واقعيت دارد و آن اينكه حيات شخص
يا ملت ، محكوم ديگران نباشد ، انسان آزاد آفريده شده : « و لا تكن عبد
غيرك و قد جعلك الله حرا » ( 3 ) ، يا اينكه شخص خود را آلوده نكند به
دروغ و غيبت و خيانت
به ديگران .
3 - در " نفس المهموم " ص 187 میگويد : اين اشعار از سيد الشهداء
است :
و ان تكن الدنيا تعد نفيسة
فدار ثواب الله اعلی و انبل